Soru-Cevaplar

S?Tehlikedeki Türk dilleri hangi ölçütlere göre saptandı?

C.

Tehlikedeki diller konusunda ilk hatırlanması gereken kurum UNESCO’dur. UNESCO’nun tehlikedeki dillerin tehlike ölçüsüne göre yaptığı sınıflandırma esas alınmış, yine UNESCO’nun interaktif atlasında yer alan tehlikedeki Türk dilleri, listeye dahil edilmiştir. Bilindiği gibi Rusya Federasyon’u bünyesinde konuşulan Tatarca dışındaki tüm Türk dilleri farklı derecelerde yok olma tehlikesine maruzdur. Tehlikedeki Türk dillerinin saptanmasında diğer bir ölçü de bu dillerin uzmanlarının kuramsal bilgiye ve alan araştırmalarına dayalı görüşleridir.

S?Tehlikedeki Türk Dilleri El Kitabı (TTDEK) kaç cilt olacak?

C.

Tehlikedeki Türk dilleri el kitabı yaklaşık 45 bölümden oluşan iki cilt Türkçe ve iki cilt İngilizce olmak üzere toplam dört ciltlik bir kaynak kitap olacaktır.

S?TTDEK nasıl bir plana göre yazıldı?

C.

Bu çalışmanın gerçekleştirilebilmesi için öncelikle var olan bilgi birikiminin kullanılması fikri benimsenmiştir. Bu amaçla, ilgili bölümleri yazacak olan araştırmacıların söz konusu diller ve kültürler hakkında uzmanlık sahibi olmalarına dikkat edilmiştir. Evrensel standartlara uygun bir şekilde örgütlenmesine büyük önem verilen bu çalışmada yer almayı kabul etmiş araştırmacılar, belirlenecek çalışma planı ve zamana bağlı iş planı çerçevesinde çalışmalarını yürüteceklerdir. Bütün yazarlar editörlerce hazırlanmış taslak plan çerçevesinde bölümleri hazırlayacaklardır.
TTDEK’de, tehlikedeki Türk dillerinin artzamanlı yaklaşıma girmeden, hazırlanan taslak plan çerçevesinde paralel ve ortalama 5,000-7,000 sözcüklük metinler hâlinde ve eşzamanlı olarak betimlenmesi sağlanacaktır.

S?TTDEK’nın yazarları kimlerdir?

C.

“Abdurishid Yakup, Abdülkadir Atıcı, Ajana Ozonova, Alexander Garkavets, Ali Ilgın, Alyona Tazranova, Aminem Memtimin, Astrid Menz, Ayana Ozonova, Birsel Karakoç, Elisabetta Ragagnin, Ercan Alkaya, Évá A. Csató, Éva Kincses-Nagy, Eyüp Bacanlı, Fatih Kirişçioğlu, Figen Güner Dilek, Gülsüm Killi, Habibe Yazıcı Ersoy, Hans Nugteren, Hülya Kasapoğlu Çengel, Ingeborg Baldauf, Irina Nevskaya, Larisa Tıbıkova, Lars Johanson, M. Vefa Nalbant, Marcel Erdal, Mariya Çertikova, Mevlüt Erdem, Monika Rind-Pawlowski, Münevver Tekcan, Natalya Şirobokova, Oğuzhan Durmuş, Sema Aslan Demir, Semih Tezcan, Sultan Tulu, Süer Eker, Ülkü Çelik Şavk, Yalkın Yanbay.” Listede gelişmelere göre bazı değişiklikler olabilmektedir.

S?TTDEK ne zaman yayımlanacak?

C.

1 Kasım 2012 tarihi itibariyle başlaması önerilen çalışmanın yaklaşık 13 ay sürmesi ve 31 Aralık 2013’te yayımlanması planlanmaktadır.

S?Tehlikedeki Diller Dergisinin (TDD) yayımlanma amacı nedir?

C.

TDD’nin yayımlanma amacı, ağırlıklı olarak yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olan veya kısa veya uzun erimde yok olma riski altında bulunan Türk dillerine yönelik özgün makalelere ve tehlikedeki diller olgusunun taşıdığı evrensel nitelik ve insanlığın ortak kültür mirasının kaybolma riski nedeniyle tehlikedeki diğer dillerle ilgili konulara yer vermektir. TDD’de, özgün bilimsel makalelerin yanı sıra, bilimsel temelli olmak üzere, haber, duyuru, değerlendirme vb. yazılara da yer verilecektir.

S?TDD benzeri yurt içi ve yurt dışında bir başka dergi var mıdır?

C.

“Tehlikedeki diller”, son dönemlerde entelektüel dünyanın ilgisini üzerine çeken, farklı siyasal ve toplumsal niteliklere sahip çevrelerin ilgi alanına girmeye başlamış, popülaritesi oldukça yüksek bir araştırma, inceleme alanı hâline gelmiştir. UNESCO’nun açtığı çığırdan yola çıkan pek çok sivil toplum örgütü, üniversite, kurum ve bağımsız araştırmacı dünyanın pek çok bölgesinde tehlikedeki dillere yönelik projeler geliştirmektedir. Yayımlanan çok sayıdaki kitaba, ağ kaynaklarına karşın, ülkemizde ve Batı dünyasında tarafımızdan yapılan basit bir taramada “Tehlikedeki diller” temalı, bağımsız periyodik yayına rastlanamamıştır. Tehlikedeki Diller Dergisi, ülkemizde bir ilktir.

S?TDD’nin tematik bir dergi olmasının anlamı nedir?

C.

Süreli yayınların bir bölümü ekonomiden eğitime, dilbilimden tarihe pek çok alandaki yayına açıktır. Birbirinden konu ve kapsam bakımından bazen çok uzak olan makaleler topluluğunun aynı dergide yer almasının kuşkusuz kimi yararları bulunmaktadır. Tehlikedeki Diller Dergisi ise bu yolu seçmemiştir. Tehlikedeki Diller Dergisi, farklı perspektiflerden olmak üzere, doğrudan “tehlikedeki diller” konusuna odaklanarak ortak bir platform oluşturmayı, bu alanda birbirini destekleyen, tamamlayan, geliştiren ve derinleştiren sinerjik bir etki yaratmayı amaçlamaktadır.

S?TDD ile web sitesi arasındaki bağlantı nedir?

C.

“Son Sesler/Last Voices” web sitesi tehlikedeki diller ile ilgili her türlü popüler-bilimsel, görsel, işitsel ve yazılı malzemeyi, akademik olmayan çevreler de dahil daha geniş kitlelerle paylaşmayı amaçlar. “Son Sesler/Last Voices”, “Tehlikedeki Diller Dergisi”nin bir şekilde ara yüzüdür.
Tehlikedeki Diller Dergisi ise projenin ana temasını başta makaleler olmak üzere akademik-bilimsel yaklaşımı esas alan bilimsel yayın türleriyle ele alır. Her iki web yayını birbirine bağlıdır, ilgili “düğmeye” basılarak bunlar arasında karşılıklı geçişler yapılabilir.

S?“Tehlikedeki Diller Dergisi” / “Journal of Endangered Languages” e-dergisinde kimler yazı yazabilir?

C.

“Tehlikedeki Diller Dergisi”/ “Journal of Endangered Languages” ise, özgün araştırma ve incelemeye dayalı, alana yeniliklere getiren ve bilimsel ölçünlere uygun hazırlanan tüm yazılara açıktır.

S?Son Sesler/Last Voices web sitesinde kimler yazı yazabilir?

C.

“Son Sesler/Last Voices web sitesi, misyonuna uygun güncel ve popüler konular ağırlıkta olmak üzere, farklı disiplinlerden tüm akademisyenlerin, özellikle lisansüstü öğrenim gören genç akademisyenlerin her türlü özgün araştırma ve incelemeye dayalı çalışmasına açıktır.

– Duygu Özge Demir –